Merhaba Dostlar,
Bana mail atıp bu konuda yaşadıkları sıkıntıları anlatan ve benden yardım isteyen arkadaşlarıma yardımcı olmak, benim kendi uyguladığım şekli ile sizlere açıklamaya çalışacağım.
Ülkemizde satılan planların büyük çoğunluğu, Teknik resim çizmeyi bilen arkadaşlar tarafından, onlara verilen plan üzerinden kopyalamak sureti ile yapılmaktadır. Bu planlar yurtdışından alınan KİT lerden veya satın alınmak surati ile temin edilmekte ve daha sonra telif hakkı sıkıntısına düşmemek içinde kopyalanıp altına kendine aitmiş gibi adını yazıp, kopyalanamaz ve çoğaltılamaz gibi abuk bir ifadeyi de yerleştirmekten çekinmezler. Hatta bu planların üzerinde oluşan yanlış çizimlerden dolayaı yapılamaz olmaları dahi onları ilgilendirmez. İşte bu sıkıntıları yaşayan modelciliğe yeni başlayan arkadaşlara tavsiyelerim ve takip etmeleri gereken yolları bildiğim kadarı ile açıklamaya çalışacağım.
NASIL BİR PLAN ?
Plan almadan önce yapmamız gereken, hayalimizde canlandırdığımız değil, yapabileceğimiz bir gemi planını temin etmemiz olmalıdır. Bunun sebebi karşıma hep aynı sistem üzerinden geliyor. " Yelkenli, Büyük bir kalyon " işin aslı bu tür bir gemiyi yapıp yapamayacağından önce gereken donanımlar kaça malolacak, malzemeleri temin edebilecekmiyim, hangi araç ve gereçler lazım, bu işler için ne kadar bir bütçem var, bu sorular en basiti ile planı almadan önceki sorular olmalı.
Planlar, çok paftalı olabilir ancak çok karmaşık olmamalı ve bir yapım sırası ile yürümeli, gemiyi yapacak kişiye karmaşık bir sistem sunulursa ilk fırsatta olacak hata ona bu modeli bir kenara bırakmasına sebep olabilmektedir.
PLAN NASIL OKUNUR ?
" Plan " kelime anlamı, BİR İŞİN, BİR ESERİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ İÇİN UYULMASI TASARLANAN DÜZEN demektir. Bunun içinde belirli donelerin olması gerekmektedir. Bir plan yaparken, gideceğiniz sokağın adını bilmiyorsanız, kapı ve daire numarasını bilmenizin hiç bir anlamı olmaz. İşte plan okunurken de belirli bir yolu izlememiz gerekmektedir.
Birinci iş : Planı verilen sayfa (pafta no) nuaralarında göre sıralayın. Bu sayede gideceğiniz adres size yardımcı olacaktır. Genellikle birinci pafta Geminin yan görünümünü verir ona bakar ve yapacağımız geminin nasıl olacağını ve şeklini belleğimize yerleştiririz.
İkinci iş : sonraki sayfada genellikle, omurga ve postalar verilir.
Bu sayfada omurga, hemen yanında endaze yani postaların durumu üstten karinanın altına doğru görünüm ve diğer detaylar verilir. Detaylı planlarda postalar bir kare içinde baştan mostoriye (geminin tam ortasına) diğer yarısı ise kıçtan mostoriye verilir bu sayed daha az yer kaplar. Ancak en sıkıntılı tarafı burada başlar. Benim tavsiyem şu olacaktır. Bu plandan muhakkak 2 tane fazla çektirin. Master planı dosyalayıp kaldırın. Birinci planı duvarınıza asın diğer paftaları hemen ulaşacağınız bir yere koyun. Son pafta yani ikinci takım plandan postaların bulunduğu bölümü ayırın, postaları tek tek sayın ve kaç adetse birkaç tane daha fazlasını sarma çıtası kalınlığını hesap ederek küçük çektirin. Sarma çıtaları genellikle 2 mm kalınlıkta olduklarında ozlitçinize 2 mm küçük çekmesini isteyin. Çekim işleri tamam artık kesim işine başlayabiliriz.
Omurga :
Omurgamız 50 cm veya daha üzeri bir boyda ise muhakkak 3 parça olarak hazırlayın kalemle posta hizasına gelmeyecek şekilde diş bırakarak çizin bu benim TAKA planında yaptığım gibi olmalıdır. Omurgayı çizginin bir veya 2 mm dışından kesin. Baş ve kıç bölümleri kontraya yapıştırırken ya suyuna yada sokrasına yapıştırın benim tercihim sokrasına olandır. orta bölümüde suyuna kontrplağa yapıştırın. Yapıştırma işleminde kesinlikle kenar hattı zamklayın diğer tarafları zamklamayın çünkü çatma işleminden sonra kağıtları çıkaracağız.
Postalar :
Biz şimdi iki parçalı posta çizimini ele alacağız, Teknemizin 12 adet postası var 6 adedi baştan mostoriye, 6 sı kıçtan mostoriye, çekimini yaptırdığımız (muhakkak yedek çektirin hatalı bir kesimde bunu kullanırsınız ama hiç bir zaman son yedeğinizi kesmeyin.) sırası ile anlatmaya başlayayım. Her postanın orta çizgisinden katlayarak işe başlayın tüm postaları tam ortalarından katladınız, baştan 6 adet, kıçtan altı adet, hangi tarafı kesecekseniz önce onun numarasını üzerine kalemle (kırmızı) yazın ve o numaralı çizgiden kesin katı açtığınızda postanızın simetrik olarak ortaya çıkar.
ortadan katlanmış ve kesimi yapılmış postalar. omurga üzerinde numaralarına göre dizildi, Bu anlatım iki parçalı posta çizimi üzerinden yapılmıştır. Kesim işine devam ediyoruz. Güverte hattı ile tam orta çizgi 90 derece olacak şekilde çizilip kesilmelidir. Bununla ilgili resmi daha sonra ilave edeceğim.
Tüm postalar kesildi ve kontrplak üzerine yapıştırıldı. Kesim hiç bir zaman tam çizgiden yapılmamalıdır, muhakkak zımpara payı bırakınız bu sayede kesimde oluşan hatalarınızı düzeltmiş olursunuz.
Diğer Endaze tipi :
Tam çizimdir, benim kolaylık olması amacıyla TAKA da çizdiğim postalar gibi bu en kolay yol olup modelciye sıkıntı vermez. ANcak küçültme işlemi aynen bu postalara da uygulanır. kesimlerde aynı şekilde yapılır.
Bu da bir endaze tipidir ki asıl çizim 3 boyutludur ve çelik konstruksiyon için hazırlanmıştır.
Plan üzerindeki endaze işlemi budur. Şimdi planın diğer paftaları üzerindeki çalışmalar devam edecektir, Güverte, güverte üstü binalar, ırgatlar, direkler, baca, küpeşteler, güverte kaplamaları gibi bütün bu aşamalar sırası ile ilerleyeektir. Önce posta ve omurga kesilecek düzeltmeler yapılacak omurga ve postalar düzgünce yapıştırılıp sarma işlemine geçilecektir. Bu işlemler diğer yapım aşamalarındaki gibi ilerleyecektir.